Jako ludzie mamy naturalną tendencję do dopowiadania faktów i ubarwiania. Jeśli czegoś nie wiemy, nasz mózg aż nas swędzi, aby “wymyślić” prawdziwą odpowiedź lub podać – nawet błędne – rozwiązanie. Może stąd GenAI czerpie naturalną zdolność do halucynacji, którą podpatrzył u swoich twórców? Tymczasem w przypadku nowych technologii ubarwianie rzeczywistości może mieć poważne konsekwencje. Pokusa jest tym silniejsza, że GenAI CIO muszą informować użytkowników o tym, jak działa ich system AI. Jeśli sami do końca nie wiedzą co kryje się za zasłoną, wstydem jest przyznać się do tej niewiedzy. I tu zastosowanie ma najważniejsza zasada: Po pierwsze – bądź transparentny.
System AI wysokiego ryzyka – instrukcja obsługi
Szczerość i transparentność mogą się stać nowymi walutami przyszłości. Istnieje ważny powód, dla którego ustawodawcy różnych krajów na całym świecie, konstytuują w aktach prawo swoich obywateli do bycia należycie poinformowanym. Wystarczy spojrzeć choćby na uchwalony niedawno w Unii Europejskiej AI Act. Art. 13 nakazuje np. dołączanie do systemów AI wysokiego ryzyka instrukcję obsługi w odpowiednim formacie cyfrowym. Musi ona zawierać zwięzłe, kompletne, poprawne i jasne informacje, które są istotne, dostępne i zrozumiałe dla podmiotów stosujących AI.
Wtóruje mu art. 50, który nakazuje określone w nim informacje dotyczące systemów AI przekazywać zainteresowanym osobom fizycznym w jasny i wyraźny sposób. W dodatku informacje te muszą spełniać wymogi w zakresie dostępności. Brak przestrzegania regulacji AI Act może być bolesny finansowo, ponieważ przewiduje on wysokie kary pieniężne za brak przejrzystości.
System AI – identyfikowalny i przejrzysty
Pod rękę z AI Act idzie europejskie rozporządzenie w sprawie Ochrony Danych Osobowych (GDPR). Ono też nakłada na administratorów systemów AI obowiązki dotyczące transparentności. GDPR wymaga informowania o celach i sposobach przetwarzania danych osobowych. A także uzyskiwania odpowiednich podstaw prawnych oraz zapewnienia identyfikowalności i przejrzystości działań systemów AI. Jeśli do przetwarzania danych GDPR wymaga zgody osoby, której dane dotyczą, to osoba ta musi rozumieć na co się zgadza. Na AI Act i GDPR trzeba patrzeć łącznie – oba z nich mówią: „bądź transparentny”. I oba mają arsenał środków, aby tę transparentność wyegzekwować. Nawet jeśli dostawcy i administratorzy systemów AI uważają, że to w praktyce skomplikowane.
Bądź transparentny!
Dlaczego więc transparentność jest tak ważna? Ponieważ jasna, rzetelna, prawdziwa informacja pozwala ludziom podejmować świadome decyzje. To z kolei pozwala z zaufaniem stosować nowe rozwiązania i technologie, w tym oparte o GenAI. Zrozumiałe i czytelne informacje chronią użytkowników i obywateli przed skutkami złych decyzji. Takich, które mogą wpływać na ich bezpieczeństwo, finanse, a nawet zdrowie czy życie. Bez informacji pozwalającej na świadome podejmowanie decyzji, systemy, rozwiązania czy technologie mają krótką przyszłość. Człowiek, aby chciał z nich korzystać, musi mieć do nich zaufanie. I zaufanie do producenta, że jego “zabawka” nie zrobi krzywdy.
Mój obcy system AI – przyznaj, czego nie wiesz
Z tajemniczym działaniem “czarnych skrzynek” GenAI mierzą się CIO, programiści i specjaliści na całym świecie. Problem jest powszechnie znany. I właśnie dlatego producenci tych systemów powinni podejść do niego zgodnie z prawdą, nie ukrywając niczego, co jest im znane. Ale może nawet ważniejsze – także tego, co zgodnie z prawdą znane im nie jest. Scenariusz, według którego ludzkość rezygnuje z GenAI, bo nie wie dokładnie jak ona działa, jest mało prawdopodobny. Trzeba więc zmierzyć się z prawdą.
A prawda jest taka, że CIO trochę wie, jak działa jego system GenAI, a trochę nie wie. I dokładnie to powinien powiedzieć tym, którzy z jego rozwiązań korzystają. Innymi słowy, użytkownik powinien mieć pełną świadomość tego, co wiadomo na temat rozwiązania, z którego korzysta, ale także – czego na pewno o tym rozwiązaniu nikt nie wie. I jakie mogą być tego konsekwencje według stanu wiedzy na dziś. To kluczowe, aby móc podejmować wiarygodne decyzje oparte na rzetelnej wiedzy i uniknąć ryzyka. Rada dla CIO jest więc taka, żeby dumę schować do kieszeni i przyznać to, czego nie wiedzą.
System AI – poinformuj o nim w trybie Legal Design
A jak przekazać użytkownikom to, co o GenAI na pewno wiadomo? Wytyczne są jasne: informacja musi być przejrzysta, kompletna, poprawna i jasna. Oraz – przede wszystkim – dostępna. Dlatego coraz więcej firm i krajów patrzy w kierunku legal design. Ta metoda projektowania prawa i informacji prawnych zdobywa coraz większe kręgi zwolenników. To dzięki niej człowiek stoi w centrum zainteresowania informacji prawnych, które z wykorzystaniem designu i prostego języka projektowane są tak, aby być przyjazne i zrozumiałe dla użytkownika.
Legal design sprawia, że mając pełną wiedzę i rozumiejąc informacje prawne, ludzie podejmują właściwe decyzje, zdejmując z barków szefów firm przynajmniej część odpowiedzialności. Legal design spełnia wszystkie wymogi stawiane instrukcjom, ulotkom i innym formom informacji stawianym im przez AI Act, RODO oraz inne ustawy i rozporządzenia. Ta metoda projektowania dokumentów prawnych zapewnia, że są one dla człowieka jasne, czytelne, zrozumiałe oraz – co najważniejsze – zgodne z prawem i dostępne! Dlatego jeśli pierwszą rekomendacją dla CIO od GenAI jest “być transparentnym”, to drugą zdecydowanie powinno być “stosować legal design”!
Chcesz dowiedzieć się więcej o Legal Design? Przeczytaj te artykuły
Na blogu kancelarii piszemy artykuły na temat Legal Design, aby przybliżyć tę tematykę prawnikom i ich klientom. Poczytaj więcej, jeśli chcesz dowiedzieć się, o co chodzi w tej metodzie. Jakie niesie korzyści i czy Legal Design jest dla firmy takiej, jak Twoja:
- Legal Design – jak projektować dokumenty prawne, aby każdy je rozumiał?
- Umowy Legal Design – rewolucja w świecie umów
- Dlaczego warto postawić na Legal Design w erze przyjaznych rozwiązań prawnych?
- Legal LUBLINnovation 2024 – relacja z jedynej takiej w Polsce konferencji o Legal Design
Usługi Legal Design – ulepszymy Twoje instrukcje, umowy i regulaminy
Metoda Legal Design to świetne narzędzie do poprawy komunikacji z Twoimi klientami i kontrahentami poprzez tworzenie jasnych i zrozumiałych dokumentów. Pole do jego zastosowania stale się poszerza.
Jesteśmy ewangelistkami designu w prawie. Zobacz, jakie usługi Legal Design świadczymy. Oto, jak możemy Ci pomóc w wykorzystaniu go do Twojej działalności:
- Zrobimy przegląd i audyt Twoich dokumentów i zaplanujemy proces zmiany dokumentów w metodzie Legal Design
- Poprawimy lub opracujemy na nowo Twoje instrukcje (w tym dotyczące systemów AI) umowy, regulaminy, pisma i formularze
- Przygotujemy dla Ciebie wzory dokumentów, które wykorzystasz w obsłudze klientów
- Zrobimy dla Ciebie szkolenie z Legal Design
- Wystąpimy jako ekspert od Legal Design na Twojej konferencji lub wydarzeniu
Skorzystaj z naszych doświadczeń! Pobierz ofertę
Napisz lub zadzwoń: kontakt@arminska.pl, tel. 698 828 322
